موضوع ارث و میراث، بحث حقوقی مهمی است که شاید بتوان گفت بخش عظیمی از پرونده های جاری در محاکم دادگستری را به خود اختصاص داده است. به دلیل پیچیدگی های این گونه دعاوی و عدم مهارت افراد در دفاع ازخود به دلیل نااگاهی از قوانین موجود در خصوص ارث، پیشنهاد می گردد در این موارد حتما از وکیل ارث و اطلاعات ایشان کمک بگیرید.
در مساله ارث ما با سه رکن مواجه هستیم: مورث، وارث و ارث یا ماترک
مورث کسی است که از دنیا می رود و از خود اموال و دارایی هایی به جا گذارده است. وارث به شخصی گفته می شود که از شخص فوت شده (مورث) ارث می برد و ارث یا میراث یا ماترک آن بخش از اموال شخص فوت شده است که از ایشان به جای مانده است. پس از فوت افراد، لازم است تا وضعیت دارایی ایشان مشخص گردد. عمده ترین اختلافات افراد در موضوع ارث در این خصوص است که نمی دانند آیا وارث شخص فوت شده می باشند یا خیر و مساله مهتر اینکه سهم الارث ایشان به چه میزان می باشد. این ها مواردی است که وکیل ارث با تبحر و تخصص خود می تواند به شما مشاوره داده و بهترین راه را برای رسیدن به حق و حقوقتان پیش روی شما قرار دهد.
سوال این است که وکیل امور ارث کیست و چه شاخصه هایی باید داشته باشد.شایان ذکر است کلیه وکلای پایه یک دادگستری می توانند در پرونده ارث و دعاوی ارث ورود کرده و قبول وکالت نمایند.
اما لازم است که وکیل امور ارث کسی باشد که علاوه بر دانش عام حقوقی به طور اختصاصی نیز دانش و توانایی این دعاوی را داشته باشد و با تسلط بر قوانین و مقررات مربوطه بتواند بهترین مسیر را برای حل دعوی ارث انتخاب نماید.
یک وکیل متخصص ارث باید تجربه کافی در این دعاوی را داشته باشد زیرا همان گونه که مطرح شد در برخی از دعاوی ارث اختلاف و درگیری به بالاترین حد خود می رسد و از آنجا که وراث از نزدیکان یکدیگر هستند می تواند عواقب و تبعات بسیار ناگواری در پی داشته باشد که این امر می طلبد که یک وکیل متبحر و با تجربه ارث با انتخاب روشهای بهتر این درگیری ها را به حداقل رسانده و از یک فاجعه جلوگیری نماید.
در این مطلب به بررسی این موضوع می پردازیم که چه کسانی از متوفی ارث میبرند
افرادی که با شخص فوت شده رابطه خونی و نسبی دارند از ایشان ارث میبرند. علاوه براین، همسر متوفی نیز جز ورثه محسوب می شود. خویشاوندان نسبی هر شخص به طبقات زیر قابل تقسیم هستند:
طبقه اول شامل پدر، مادر، فرزندان متوفی می باشد. نوه های متوفی در صورت فوت همه فرزندان در این طبقه قرار خواهند گرفت.
طبقه دوم پدربزرگ، مادربزرگ، خواهران و برادران قرار می گیرند. در صورت فوت همه خواهران و برادران، فرزندان آنها نیز در این طبقه جای خواهند داشت.
طبقه سوم خاله ها، دایی ها، عمه ها و عموها هستند و به مانند طبقات پیش، در صورت فوت همه این افراد، فرزندان آنها در این طبقه جای می گیرند.
در یک مبحث ارث یک قاعده کلی وجود دارد و آن این است که در صورت زنده بودن حتی یک نفر از طبقه قبلی، افراد طبقه بعدی ارثی نمی برند. مثلا اگر یکی از فرزندان متوفی زنده باشد، پدربزرگ، مادربزرگ، خواهران و برادران متوفی از ارث محروم خواهند شد.
جالب است بدانید که سهم الارث همسر متوفی همیشه محفوظ می ماند و فرقی نمی کند که ترکه به کدام گروه از طبقات ارث تعلق بگیرد، در هر صورت همسر فرد متوفی از ایشان ارث خواهد برد. البته ارث بری زن و شوهر با یکدیگر تفاوت هایی داشته و با پیچیدگی هایی نیز همراه است که بهتر انست در چنین مواردی به وکیل ارث مراجعه شود تا با مشاوره تخصصی از تضییع احتمالی حقوقتان گرفته شود.
سهم شوهر از اموال همسرش یک دوم یا یک چهارم می باشد. اگر زن فرزند یا فرزندانی داشته باشد یک چهارم اموال و اگر فرزندی نداشته باشد یک دوم اموال به ایشان تعلق خواهد یافت. همچنین اگر مرد تنها وارث زن باشد تمام اموال زن به او می رسد.
سهم الارث زن از اموال شوهرش یک چهارم و یا یک هشتم اموال است. اگر شوهر فرزند یا فرزندانی داشته باشد سهم زن یک هشتم ترکه خواهد بود. در صورتی که شوهر فرزند نداشته باشد یک چهارم اموالش به زن می رسد. اگر شوهر به جز همسرش وارث دیگری نداشته باشد، همسر او تنها سهم الارث خود را خواهد داشت و بقیه اموال مرد به عنوان اموال بلاوارث معرفی می شود. در صورتی که مرد دو یا چند همسر داشته باشد، یک چهارم یا یک هشتم ترکه به طور مساوی بین همه همسرانش تقسیم می شود. نکته مهم این است که مرد از تمام اموال زن ارث خواهد برد لیکن زن از تمام اموال منقول و صرفا از قیمت اموال غیرمنقول شوهر خود ارث خواهد برد.
یکی از موضوعات حقوقی که می توان گفت اکثر خانواده ها و اشخاص به نوعی با آن درگیر می شوند و از موضوعات غیر ترافعی نیز است، مبحث ارث است که البته در مواردی نیز ترافعی گشته و باعث اختلاف و نزاع می گردد.بحث ارث و تقسیم ماترک متوفی میان اشخاصی که از ایشان ارث می برند هم یک بحث شرعی است و هم یک بحث حقوقی.
مبحث شرعی قواعدی دارد که در این گفتار به آن نمی پردازیم.آنچه مورد بحث است جنبه حقوقی است که مختصری به آن خواهیم پرداخت.
یکی از دعاوی مبتلا به جامعه اختلاف وراث در تقسیم ترکه ( ارث ) می باشد ، اولین اقدام در این درخواست صدور گواهی انحصار وراثت و متعاقباً درخواست تحریر و تقسیم ترکه فی ما بین وراث می باشد. جهت اقامه دعوی حقوقی در این موارد اقدام هر یک از وراث به تنهایی کفایت کرده و دادگاه مکلف به رسیدگی و صدور آرا متناسب می باشد.
در تعریف ارث می توان چنین گفت که بعد از آنکه شخص فوت می نماید ممکن است ماترکی (اموال و دارایی) داشته باشد که به وراث ایشان بعد از گرفتن گواهی انحصار وراثت و طی تشریفات قانونی مربوطه تعلق می گیرد و ایشان می توانند این ماترک را میان خود تقسیم نمایند.به این ماترک که به وارث می رسد ارث گویند.
از شرایط تحقق ارث به سه مورد اصلی می توان اشاره کرد:
-۱فوت مورث
-۲زنده بودن وارث هنگام فوت مورث
-۳وجود ترکه و اموالی برای متوفی
مواردی نیز هستند که از موانع ارث محسوب می شوند و می توان از کفر، لعان، زنا و قتل عمدی نام برد که هرکدام توضیحاتی دارد که در این مقال نمی گنجد و در نوشتاری جداگانه به آن خواهیم پرداخت.
آنچه از مطالب پیش گفته می توان استنباط نمود این است که تحقق و عدم تحقق ارث شرایطی دارد که هم در شرع و هم در قانون پیش بینی شده است.در قانون مدنی بحث وصیت و ارث از مواد ۸۲۵ الی ۹۵۵ به طور مفصل مطرح گردیده است.
تقسیم ماترک و دعوی ارث معمولا با مشکلات خاصی مواجه نمی شود و چون قواعد و قوانین مشخصی برای تقسیم ارث و نسبت آن میان وراث وجود دارد، کمتر شاهد درگیری و ترافع هستیم.
اما بعضا نیز دیده شده است که اختلافات شدیدی حاصل می شود و حتی متاسفانه در برخی موارد به درگیری های بزرگی مبدل شده و حتی شاهد جنایت و خونریزی نیز هستیم.دراین گونه موارد که بنا بر وصیت مورث و اختلافی که میان وراث حاصل می شود، لازم است که یک وکیل متخصص ارث ورود کرده و با حل مسئله و تقسیم عادلانه و مبتنی بر خواست متوفی به درگیری و نزاع پایان دهد.
برخی موارد وجود دارد که فرد ورثه ایی نداشته و یا تنها مورث وی منحصر به زوج یا زوجه است. در اینصورت باید بررسی نمود که ایا فرد می تواند در خصوص کلیه ی اموال خویش بصورت مطلق وصیت نماید یا خیر؟ یا در همه حال اختیار او محدود به ثلث دارایی باقی مانده است و نفوذ بیش از ثلث با توجه به ماده ۸۶۶ قانون مدنی بستگی به اجازه نماینده ی جامعه و دولت (حاکم) دارد؟
همانطوری که میدانیم وصیت بر دو نوع است: وصیت تملیکی و وصیت عهدی.
وصیت تملیکی عبارت است از اینکه کسی عین یا منفعتی از مال خود را برای زمان بعد از فوتش به دیگری به طور مجانی تملیک کند. با این نوع وصیت، شخص می‌تواند تا حدودی تکلیف اموال خود را معین کند. مانند صرف اموال برای ساخت مدرسه، دانشگاه، مکان ورزشی و مسجد.
وصیت عهدی عبارت است از اینکه شخصی یک یا چند نفر را برای انجام امر یا اموری یا تصرفات دیگری مأمور کند. مثل اینکه شخصی را وصی کند تا بعد از مرگش، بدهی‌های او را بپردازد.
در وصیت عهدی، وصیت‌کننده فرد یا افرادی را برای اداره بخشی از اموال خود و نیز سرپرستی فرزندانش پس از مرگ تعیین میکند و مسئولیت را به آنها می‌سپارد. این در حالی است که در وصیت تملیکی، شخص بخشی از اموال خود را پس از مرگ به فرد یا افرادی تملیک میکند که این فرد یا افراد می‌توانند فردی از خانواده یا هر فرد دیگری باشد.
اما موضوعی که مقاله حاضر در آن خصوص تدوین شده است مربوط به وصایای تملیکی می باشد زیرا
راجع به تعلق و تملیک اموال هرکدام به دیگری است که معلق بر فوت است.
به موجب قانون مدنی یکی از موجبات ارث سبب است و از عبارت ماده ۸۶۴ که می گوید :”از جمله اشخاصی که به موجب سبب ارث می برند، هریک از زوجین است که در حین فوت دیگری زنده باشد.”
پس معلوم میشود که علاوه بر همسر، اشخاص دیگری هم به موجب حکم قانون ارث میبرند و در مورد اشخاص بدون وارث، حاکم همان شخص دیگری است که ترکه به او ارث میرسد.
یعنی حکم ماده ۸۶۶ قانون مدنی نیز که امر ترکه را در صورت نبودن وارث با حاکم میداند، نشان میدهد که خزانه ی عمومی از جمله اشخاصی است که به موجب حکم قانون ارث میبرد. بنابراین، شخص بدون وارث وجود ندارد و فردِ وصیت کننده حق ندارد آزادانه در همه دارایی خود تصرف کند.
اما مفاد ماده ۸۶۶ که میگوید :”در صورت نبودن وارث، امر ترکه ی متوفا راجع به حاکم است” و همچنین مواد ۲۳۷ به بعد قانون امورحسبی که طرز اجرای ماده را در عمل معین میکند، خلاف این استنتاج را میرساند. بنابراین در قانون مدنی ایران علاوه بر نسب، فقط رابطه زوجیت سبب وراثت است و شخصی که فاقد وراث طبقات سه گانه و همسر باشد، بدون وارث تلقی میشود. به عبارت دیگر بدون وارث به شخصی اطلاق میشود که علاوه بر نسب، رابطه ی سببی (زوج یا زوجه) نیز نداشته باشد. با وجود زوج یا زوجه ترکه هم به ارث و هم به وصیت می تواند منتقل شود ولو زائد بر ثلث باشد.
ماده ۸۶۱ تا ماده ۸۶۶ قانون مدنی – موجبات ارث
از سوی دیگر، از نظر اصول، هر شخصی تا زمانی که حیات دارد می تواند در اموال خود به گونه ایی که مایل باشد تصرف کند و حدود آزادی موصی فقط برای رعایت حال وارثان و تحکیم مبانی خانواده است.
ارث در معنای حقوقی به معنی انتقال قهری(جبری وبدون اختیار) اموال و دارایی های فردی است که فوت شده به وراث وبازماندگان او که با توجه به میزان نزدیکی و دوری از شخص متوفی سهم هر یک تعیین میگردد.
وقتی فردی فوت میکند بستگان و خویشاوندان وی به ترتیب از اموال و ماترک متوفی ارث می برند. در صورتیکه همه وراث در خصوص نحوه تقسیم ارث و سهام خود با یکدیگر توافق داشته باشند اصولا مشکلی به وجود نمی آید و مشکل مربوط به زمانی است که ورثه در خصوص میزان سهام و نحوه تقسیم با هم اختلاف دارند.
ورثه به افرادی گفته می شود که دارایی مرحوم بصورت خود به خودی به ایشان منتقل می گرد .بدین ترتیب وراث می توانند در اموال متوفی تصرف کنند.
پیش از آنکه در ارث تصرف شود باید دیون مربوط به متوفی پرداخت شود و سپس می توانند اداره اموال را بر عهده گیرند که البته با توجه به قواعد امور مالیاتی افراد در صورت تحصیل دارایی هایی از متوفی موظف هستند مالیاتی به عنوان مالیات بر ارث را پرداخت نمایند که در این مورد بهتر است از حضور یک وکیل متخصص در ارث بهره ببرید تا مراحل انجام کار به خوبی صورت گیرد.
موسسه حقوقی رای مثبت مفتخر است به کادر مجرب از وکلای پایه یک که به دلیل علاقه مندی و عشق به وکالت و حرفه خویش، در پیروزمندی پرونده های تخصصی پیشتاز میباشند.
چه بسا یک وکیل دانا و متخصص با تنظیم لایحه قانونی وفق قوانین و مقررات مربوطه به خصوص در حوزه ی ارث که از پرونده های بسیار مهم است و مقررات مربوط به آن نیز گسترده و نیازمند دقت بالاست گره از کار موکلین باز نموده و موجب جلوگیری از تضییع حقوق موکل شود.
با توجه به اینکه مرکز اقتصادی کشور تهران می باشد و البته حجم بسیار بالای دعاوی در این شهر مطرح می شود چه بهتر که وکیلی که ورود به یک دعوای ارث می نماید متمرکز در تهران باشد.البته موسسه رای مثبت با همکاری بسیاری از بهترین وکلای کشور، در سایر شهر ها نیز دعاوی ارث را قبول می نماید اما تمرکز موسسه و وکلای ارث آن در شهر تهران می باشد تا با شناخت از مراکز و ادارات مربوطه بهترین نتیجه حاصل گردد .
در موسسه حقوقی وکلای رای مثبت دعاوی به صورت تخصصی به وکلا اجاع می گردد . یکی از مهمترین موضوعاتی که حجم عظیمی از پرونده های مطروحه در دادگستری را به خود اختصاص داده دعاوی مربوط به ارث می باشد . دعاوی ارث شامل دعوی تقسیم ترکه ، درخواست صدور گواهی انحصار وراثت ، تنفیذ وصیت نامه ، تحریر ترکه و غیره می باشد . در موسسه حقوقی وکلای رای مثبت به صورت تخصصی نسبت به دعاوی ارث مشاوره تخصصی و یا قبول وکالت از سوی وکیل ارث ارائه می گردد . در مواجه با دعاوی و پرونده های ارث نگران روند پرونده و احقاق حقوقتان نباشید زیراکه وکلای متخصص ارث موسسه حقوقی وکلای رای مثبت با تجربه بالغ بر یک دهه حامی و حافظ حقوق شما می باشند و با ارائه مشاوره های تخصصی و یا قبول وکالت از تضییع احتمالی حقوق شما جلوگیری می نمایند
موسسه حقوقی وکلای رای مثبت از دیرباز با بهره مندی از بهترین وکلای ارث و وکیل پایه یک دادگستری دکترین حقوق و اساتید دانشگاه توانسته بسیاری از دعاوی ارث را به نتیجه رسانده و حقوق موکلین را به بهترین شکل ممکن تامین نماید.همانگونه که مطرح شد تجربه و دانش اصلی ترین شاخصه های یک وکیل حقوقی موفق ارث است که وکلای مجموعه رای مثبت با سالها تجربه و تحقیق در این دعاوی توانسته اند اعتماد موکلین خویش را به دست آورند.نتیجه این اعتماد به ثمر رسیدن ده ها پرونده موفق می باشد.