قوانین قانون دریایی فصل دهم تصادم در دریا
ماده ۱۶۲ تا ماده ۱۷۲
ماده ۱۶۲ – موارد تصادم.
الف – در صورت تصادم بین کشتیهای دریاپیما یا بین کشتیهای دریاپیما و کشتیهای
مخصوص کشتیرانی در آبهای داخلی جبران خسارات وارد به‌کشتیها یا اشیاء و اشخاص داخل
آنها بودن توجه به محل تصادم طبق مقررات این فصل به عمل خواهد آمد.
ب – مقررات مربوط به تصادم بین کشتیهای مخصوص کشتیرانی در آبهای داخلی و یا دریای
ساحلی به موجب آیین‌نامه جداگانه تعیین خواهد‌شد.
ماده ۱۶۳ – تصادم.
اگر تصادم ناشی از حوادث غیر مترقب و یا ناشی از قوه قهریه باشد و یا علل تصادم
مورد تردید باشد خسارت دیده حق مطالبه زیان وارده را ندارد ولو‌آنکه کشتیها یا یکی
از آنها حین تصادم در لنگر باشند.
ماده ۱۶۴ – جبران خسارت.
اگر تصادم در نتیجه خطای یکی از کشتیها باشد جبران خسارات به عهده طرفی است که
مرتکب خطا شده است.
ماده ۱۶۵ – تناسب خسارات.
الف – اگر دو یا چند کشتی مرتکب خطا شوند مسئولیت هر یک از کشتیها متناسب با
اهمیت تقصیری است که از آن کشتی سرزده است. معذلک‌اگر تشخیص اهمیت تقصیر یا شواهد
و قرائن ممکن نباشد و یا تقصیر طرفین به نظر یکسان برسد طرفین به نسبت متساوی
مسئول خواهند بود.
ب – خسارات وارد به کشتیها- بار آنها – اشیاء و اموال متعلق به کارکنان کشتی و
مسافران و اشخاص دیگری که در کشتی باشند به نسبت مذکور‌در بند الف این ماده به
عهده کشتیهایی است که تقصیر متوجه آنها است و کشتی نسبت به جبران خسارات اشخاص
ثالث بیش از نسبت فوق مسئول‌نخواهد بود.
ج – کشتیهای مقصر نسبت به خسارات ناشی از فوت و صدمات بدنی در مقابل اشخاص ثالث
منفرداً و متضامناً مسئول هستند و باید خسارات‌وارده را جبران نمایند. اگر مبلغ
پرداختی هر یک از مسئولان بیش از مبلغی باشد که به سهم مسئولیت او تعلق می‌گیرد
نسبت به مبلغ اضافه حق مراجعه‌به مسئول یا مسئولان دیگر را خواهد داشت.
ماده ۱۶۶ – تصادم به علت خطای راهنما.
حکم مسئولیتهای مقرر در مواد پیش در مواردی نیز جاری است که تصادم به علت خطای
راهنما اتفاق افتد ولو آنکه استفاده از راهنما قانوناً الزامی‌باشد.
ماده ۱۶۷ – دعاوی مربوط به خسارات.
حق مطالبه خسارت ناشی از تصادم منوط به اعتراض قبلی یا انجام تشریفات خاصی نیست
نفس تصادم بین دو یا چند کشتی به تنهایی مثبت تقصیر‌نیست مگر این که تقصیر مسبب
تصادم اثبات گردد.
ماده ۱۶۸ – طرف دعوی مربوط به خسارات.
دعاوی مربوط به جبران خسارات علیه آن کشتی که موجب تصادم شده است به طرفیت
فرمانده و یا مالکین کشتی اقامه خواهد شد.
فرمانده در صورتی مسئول است که مرتکب غفلت یا خطایی شده باشد.
ماده ۱۶۹ – اقدام فرمانده یا مالک به نمایندگی خسارات دیدگان.
فرمانده یا مالک کشتی مصدوم می‌تواند به نفع کارکنان و مسافرین و فرستنده بار و
سایر اشخاصی که بر اثر تصادم خسارت دیده‌اند اقدامات قانونی به‌عمل آورد.
اقدام فرمانده یا مالک کشتی در این مورد حقوق سایر اشخاص ذینفع را از بین نخواهد
برد.
ماده ۱۷۰ – مرور زمان.
الف – مرور زمان دعاوی مربوط به جبران خسارات مذکور در این فصل دو سال از تاریخ و
وقوع تصادم می‌باشد.
ب – کسی که به موجب بند (ج) ماده ۱۶۵ بیش از سهم مسئولیت خود خساراتی را پرداخته
است تا یک سال از تاریخ پرداخت حق مطالبه مبلغ‌اضافی را از مسئول متضامن دارد.
ماده ۱۷۱ – وظایف فرمانده.
فرماندهان هر یک از کشتیها که با یکدیگر تصادم نموده‌اند متقابلاً موظف هستند پس
از تصادم بدون آنکه خطر شدیدی متوجه کشتی یا کارکنان و یا‌مسافران آن بشود در مورد
کمک به کشتی دیگر و کارکنان و مسافران آن بشود در مورد کمک به کشتی دیگر و کارکنان
و مسافران آن مجاهدت به عمل‌آورند.
همچنین هر یک از آنها باید تا حدود امکان نام کشتی و بندر ثبت و نیز نام بندری را
که ترک کرده و بندر بعدی را به اطلاع یکدیگر برسانند. در صورت‌عدم رعایت مقررات
این ماده از طرف فرمانده مالک مسئول نخواهد بود.
ماده ۱۷۲ – تعمیم مقررات.
مقررات این فصل شامل جبران خساراتی نیز خواهد بود که یک کشتی بر اثر انجام یا عدم
انجام عملیات (مانور) معین یا عدم رعایت مقررات به کشتی‌دیگر یا محمولات و اشخاص
داخل در هر کشتی وارد می‌کند ولو این که تصادمی بین دو کشتی ایجاد نشده باشد.