در مقالات پیشین گفتیم که طبق ماده ۱ لایحه قانون تجارت، شرکت های سهامی شرکت هایی هستند که سرمایه ایشان یه سهام تقسیم شده و مسئولیت هر صاحب سهمی محدود به مبلغ اسمی سهامش می باشد.
این نوع شرکت ها، شکلا تجاری محسوب می شوند؛ یعنی در هر صورتی تجاری اند و الزامی به تجاری بودن موضوع فعالیت نمی باشد
شرکت های سهامی به دو دسته عام و خاص تقسیم می شوند. در ذیل به شرکت سهامی خاص و نحوه تشکیل آن خواهیم پرداخت
شرکت سهامی خاص
طبق بند دوم ماده ۴ لایحه قانون تجارت شرکت سهامی خاص شرکتی است که تمام سرمایه آن در زمان تاسیس توسط موسسان تامین می گردد
مراحل تشکیل شرکت سهامی خاص
اولین گام برای تشکیل و تاسیس یک شرکت سهامی خاص، تامین سرمایه است. طبق ماده ۵ لایحه قانون تجارت، در زمان تاسیس، سرمایه این شرکت می بایست حداقل یک میلیون ریال باشد. در صورتی که بعد از تاسیس به هر دلیلی مانند تقصیر مدیران و عواملی از این دست این سرمایه کم شود، باید ظرف یک سال نسبت به
اقدام شود وگرنه هر ذی نفعی، از جمله طلبکاران شرکت یا حتی خود صاحبان سهام می توانند انحلال این شرکت را از دادگاه درخواست نمایند
نحوه تامین سرمایه
طبق ماده ۲۰ لایحه برای تاسیس این نوع شرکت، موسسین بدوا می بایست تمام سرکایه شرکت را تعهد نموده و اقلا ۳۵% از کل سرمایه را نزد یکی از بانک ها بسپارند.
تعهدی که موسسین برای شرکت می کنند ممکن است غیر نقدی باشد، مثلا یکی از موسسان بخواهد خودروی خود را به عنوان سرمایه وارد شرکت کند، در این حالت می بایست خودرو و سند مالکیت آن را به بانک اشاره شده تحویل داده و از بانک در این خصوص گواهی دریافت کند.
پس از تامین سرمایه توسط موسسین، ایشان می بایست مدارک زیر را در تهران به اداره ثبت شرکت ها و در شهرستان ها به دایره ثبت شرکت ها و درجایی که این دایره وجود ندارد به اداره ثبت اسناد و املاک تحویل داده و رسید در یافت کنند:
همانطور که در مقاله مربوط به شرکت سهامی عام بیان شد، این نوع شرکت بخشی از سرمایه خود را از طریق عموم مردم و پذیره نویسی تامین می نماید اما قانون گذار به شرکت سهامی خاص اجازه پذیره نویسی، فروش سهام در بورس اوراق بهادار یا توسط بانک ها را نمی دهد مگر اینکه این شرکت از مقررات سهامی عام تبعیت نماید؛ یعنی به سهامی عام تبدیل شود که در مقالات بعدی به چگونگی این تبدیل خواهیم پرداخت
ثبت شرکت سهامی خاص
ایجاد شخصیت حقوقی شرکت های سهامی منوط به ثبت نمی باشد اما تداوم این شخصیت منوط به ثبت است. طبق ماده ۲۳ از لایحه قانون تجارت موسسین شرکت نسبت به تشکیل و به ثبت رسانیدن آن مسئولیت تضامنی دارند و در صورتی که مقررات مربوط به تشکیل را راعایت ننمایند با ضمانت اجراهای متفاوتی از بطلان عملیات و اقدامات تا بطلان خود شرکت روبرو خواهند بود. طبق ماده ۲۷۰ از لایحه در صورتی که مقررات مربوط به تشکیل شرکت سهامی رعایت نشود، هر ذی نفع می تواند از دادگاه صلاحیت دار بطلان اقدامات یا بطلان شرکت را تقاضا نماید اما شرکت نمی تواند به این بطلان در برابر ثالث ازجمله طلبکاران استناد نموده و از زیر مسئولیت و تعهدات خود شانه خالی کند.
