خشونت خانگی علیه کودکان یکی از معضلات اجتماعی است که می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به سلامت روانی، جسمی و اجتماعی کودکان وارد کند. این نوع خشونت شامل هر گونه رفتار فیزیکی، عاطفی، یا جنسی می باشد که به کودک در محیط خانواده آسیب می‌زند. سوال مهمی که مطرح می‌شود آنست که آیا خشونت خانگی علیه کودکان جرم است؟ چگونه می‌توان از آن شکایت کرد و در صورت وقوع این جرم چه اقداماتی باید صورت گیرد؟
در ماده۱ قانون حمايت از اطفال و نوجوانان (۱۳۹۹)، خشونت، هرگونه فعل يا ترك فعل عمدي تعريف شده است، كه سلامت جسمي ،رواني ،اخلاقي يا اجتماعي طفل و نوجوان را در معرض خطر و آسيب قرار دهد)از قبيل ضرب و جرح ، محبوس كردن ، سوءاستفاده جنسي ، توهين يا تهديد نسبت به طفل يا نوجوان در صورتيكه جنبه تاديبي نداشته باشد يا قرار دادن او در شرايط سخت و غيرمتعارف.(
افراد جامعه، خشونت خانگی را با نام‌های مختلفی می شناسند همچون سوءاستفاده از شریک جنسی، ضرب و شتم همسر، کتک زدن، آزار زناشویی و شریک‌آزاری. خشونت خانگی یک رفتار منفرد نیست، بلکه الگوی بسیاری از رفتارهای فیزیکی، جنسی، و/یا روانی است. بی توجهی و سهل انگاري، كوتاهي در انجام تكاليفي از جمله تامين نيازهاي اساسي و ضروري طفل و نوجوان يا وظايف مربوط به حضانت، ولايت، قيمومیت، وصايت، سرپرستي، تربيت، نظارت يا مراقبت از آنان توسط والدين، اولياء يا سرپرست قانوني يا هر شخصي كه مكلف به آن است، تعريف شده است. برخلاف تصور اغلب افراد عامه، خشونت خانگی تنها محدود به خشونتهای فیزیکی نیست، بلکه شامل آزار و اذیت روحی، و تهدیدهای وحشتزا نیز می شود که اغلب به یک الگوی رفتاری جهت اعمال کنترل در محیط خانه تبدیل می شود.
كشـف جـرم، انجـام تحقيقـات، شناسـايي مـتهم و اثبـات ارتکاب جرم، در بسـياري موارد بـه قربانی مرتبط است. قربانی سـرنخ مناسـبي بـراي شناسـايي و اثبات جرم میباشد. لازم به ذکر است که کودک آزاری از جنایتهایی است که کشف آن بسیار دشوار است، زیرا این تنها جرمی است که قربانی در آن احساس گناه یا احساس مسئولیت در آزار می کند. یکي از علل گسترش کودک آزاري در ایران، تمایل افراد جامعه به عدم دخالت و پذیرش مسئوليت در قبال آن بوده که بعنوان یکي از موانع عدم کشف، تعقيب و مجازات مجرمين کودک آزارشناخته مي شود؛ بنابراین در مورد کودک آزاری، رقم سياه بسيار بوده و موارد نامکشوفه زیادي در دستگاه قضایي وجود دارد. مطابق ماده ی ۱۷قانون حمایت، جرائم علیه این قشر، جنبه ی عمومی داشته و همه ی افراد جامعه مکلف اند به نحوی که خطری متوجه آنان نگردد، موارد بزهدیدگی کودکان و نوجوانان را به مقامات قضایی گزارش دهند، و در صورت عدم گزارشدهی، به یکی از مجازاتهای پیش بینی شده در ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی، محکوم خواهند شد. مددکار اجتماعی، به واسطه ی حضور در سطح جامعه و برخورد با کودکان و نوجوانان، مکلف به ارائه ی گزارش بزهدیدگی آنها به مراجع قضایی می باشند. برای جمع آوری اطلاعات در جهت کشف و شناسایی خشونت خانگی علیه کودکان، وضعیت کودکی که قربانی قطعی یا احتمالی آن است، شیوه های مختلفی مانند بازدید منزل، شناخت موارد پرخطر مانند فقر، طلاق، اعتیادو… می تواند به سهولت در کشف جرم کمک کند.
مرحله تحقیقات مقدماتی که شامل: جمع‌آوری دلایل، جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم و اظهارنظر در مورد مجرم بودن یا نبودن فرد مورد تعقیب می باشد. عملکرد بازپرس در انجام تحقیقات مقدماتی خصوصا در جرائمی که مجنی علیه آن اطفال هستند، از اهمیت بسزایی برخوردار است. زیرا یک چالش چندوجهی برای حل پرونده است. برای رویارویی با این چالش ها، ضروری است که بازپرس یا دادیار، با ابزار آموزش و تجربه، فرآیندهای تحقیقاتی را برای توسعه طرح های تحقیقاتی، اولویت بندی پاسخها و تشکیل پرونده شخصیت، اعمال کند. در خشونت علیه اطفال، مرحله ی تحقیقات مقدماتی متفاوت از جرایمی است که مجنی علیه آن بزرگسال می باشد، زیرا استفاده از استراتژیهایی که در آن پرونده ها هر روز مورد استفاده قرار میگیرند، کافی نیست. درعوض، بر عهده محققین است که تمام اطلاعاتی را که با آنها مواجه می‌شوند، ارزیابی نقادانه کنند. در عوض، بازپرس به عنوان پلیس مسئول و بر اساس قانون این اختیار را دارد که تصمیماتی را اتخاذ کند که می تواند به طور قابل توجهی بر زندگی افرادی که مورد تحقیق قرار می گیرند، موثر باشد.
خشونت خانگی علیه کودکان یکی از جرائم جدی و نگران‌کننده‌ای است که متأسفانه در بسیاری از موارد، به دلیل وجود رابطه عاطفی میان کودک و مرتکب، کودک تمایلی به همکاری یا افشای واقعیت ندارد. در چنین شرایطی، تنها یک وکیل با تجربه و آشنا به امور کیفری کودکان می‌تواند اقدامات قانونی لازم را به‌موقع انجام داده و از حقوق کودک به‌درستی حمایت کند. بنابراین، در صورت مواجهه با این نوع خشونت، توصیه می‌شود در اسرع وقت با وکلای مجرب مشورت نموده و نسبت به طرح شکایت قانونی اقدام کنید تا بتوانید از حمایت‌های قانونی بهره‌مند شوید. با همراهی وکیل متخصص، می‌توان ضمن حفظ حقوق کودک، از بروز آسیب‌های بیشتر نیز جلوگیری کرد.
وکیل متخصص در موسسه حقوقی وکلای رای مثبت، به ارائه خدمات شاخص و تخصصی در زمینه مشاوره و قبول وکالت در پرونده‌های خشونت خانگی علیه کودکان، زنان و افراد سالمند، می پردازند. موسسه حقوقی وکلای رای مثبت با بهره‌مندی از وکلای باتجربه و متخصص، خدمات مشاوره و وکالت حرفه‌ای در زمینه خشونت خانگی علیه کودکان، زنان و سالمندان ارائه می‌دهد. این موسسه با رویکردی دقیق و حمایتی، رسیدگی به چنین پرونده‌هایی را به وکلای مجرب مربوطه ارجاع داده و تمام تلاش خود را برای حمایت از حقوق موکلین به‌کار می‌گیرد.
