وکیل وصیت نامه | تنظیم وصیت نامه : دعاوی در دادگستری ایران به دو دسته دعاوی حقوقی و کیفری تقسیم می گردد مباحثی در خصوص وصیت نامه ذاتا مبحثی حقوقی می باشد و چنانچه یک وصیت نامه جعل شده باشد از حیث جعل در دادگاه های کیفری نیز امکان رسیدگی دارد . وکیل ارث و وصیت نامه در این زمینه به شما کمک خواهد کرد.
مؤسسه حقوقی وکلای رأی مثبت با داشتن کادری مجرب در حوزه حقوقی و کیفری، آمادگی خود را جهت قبول وکالت در دعاوی وصیت نامه ، انحصار وراثت ، تقسیم و تحریر ترکه ، تنفیذ و اثبات نفی نسب و… اعلام می نماید.
وکلای پایه یک دادگستری صلاحیت پذیرش انواع دعاوی اعم از حقوقی و کیفری را دارند . اما با تخصصی شدن دعاوی موسسه حقوقی وکلای رای مثبت توصیه می نماید در مواجهه با دعاوی مربوط به وصیت نامه به وکلای پایه یک دادگستری متخصص در امور حقوقی و امور حسبی مراجعه نمائید . وکیل متخصص دعاوی مربوط به وصیت نامه اصولاً وکیل پایه یک دادگستری می باشد که تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع کارشناسی ارشد و یا دکتری حقوق خصوصی قرار داده و تمرکز کاری خود را تنظیم وصیت نامه و عقودی همچون صلح نامه و پذیرش و قبول وکالت دعاوی مربوط به وصیت و ارث قرار داده است . وکیل متخصص دعاوی مربوط به ارث و وصیت می بایستی بر قانون مدنی و امور حسبی و نظریات مشورتی و آرای وحدت رویه در امور وصیت و ارث تسلط کافی و وافی داشته باشد .
وصیت از ریشه وصی و در معنای لغوی آن به معنای عهد ، فرمان دادن ، سفارش کردن، و پرداختن به امور متوفی است. و در اصطلاح حقوقی بدین معناست که یک فرد تکلیف امور مالی و غیر مالی خود را برای بعد از فوتش معلوم و مشخص کند، تا بازماندگان او بعد از فوت دچار مشکل نشوند و از طرفی امور خودش نیز سر و سامان پیدا کند و اگر بدهی نیز داشته باشد بدهی هایش پرداخت شود. همه افراد در طول مدتی که در قید حیات هستند این امکان را دارند که در اموال و دارایی های خود هرگونه تصرفی را که بخواهند انجام بدهند. اما پس از فوت انسان، اختیار تصرف در اموال و دارایی ها از فرد سلب می شود؛ حال آنکه در بسیاری از مواقع ممکن است که فرد خواسته ها و اهدافی داشته باشد که به آن ها دست نیافته باشد. از آنجا که بحث وصیت از جمله مباحث مهم وکلیدی جامعه است در این مقاله قصد داریم به بررسی و شناخت انواع و اقسام وصیت در نظام حقوقی ایران بپردازیم .
کلیات
تصرفاتی که هر شخص مستقیما یا مع الواسطه برای بعد از فوتش در اموال خود می نماید، به زبان حقوقی«وصیت» نامیده می شود. وصیت یک نوع اجازه خاصی است که به موجب آن اشخاص می توانند اراده خود را در زمانی که حیات ندارند، به موقع اجرا گذارند خواه به صورت عهدی و خواه به صورت تملیکی، این معنی مورد پذیرش همگان می باشد.
الف) وصیت عهدی: که عبارتست از اینکه ولایت و اداره شخص یا اموری را به دیگری واگذار نمایند.
ب) وصیت تملیکی: که عبارتست از اینکه مالی را به نفع دیگری وصیت نموده تا بعد از مرگ موصی، مالک آن شود.
الف )حکم تکلیفی :
در خصوص حکم تکلیفی باید به موارد زیر توجه داشت:
ب ) حکم وضعی:
وضع و اعتباری که عمل به موجب آن سنجیده می شود که در صورت تطبیق، موجد اثر مطلوب خواهد بود. از قبیل صحت، فساد، نفوذ، بطلان و… مثلا اگر موصی دارای شرایط عمومی تکلیف (یعنی قدرت، اختیار، بلوغ وعقل، نباشد، وصیت او صحیح نخواهد بود.)
ارکان وصیت
به طور کلی اطراف و پایه های اساسی وصیت را ارکان آن گویند. و اگر چنانچه یکی از آن موجود نباشد، وصیت تحقق نمی یابد. ارکان وصیت تملیکی عبارتست از:
وصیت بر دونوع است :
عبارتست از اینکه موصی (وصیت کننده) چیزی از ترکه خود را بعد از مرگش برای دیگری -مثلا زید یا اشخاص فقیر – قرار دهد. این نوع وصیت در مورد ملک یا حق اختصاصی شخص انجام می شود.
عبارتست از اینکه موصی ( وصیت کننده) شخص دیگری را به تصرف در امور مربوط به خود – راجع به بدن و مال – مامور نماید. مانند اینکه در وصیتش بخواهد که در مکان معین یا زمان مشخص دفن شود، یااینکه بخواهد که مقداری از مالش به فردی داده شود یا اینکه از مالش کسی را نایب قرار دهد تا به جای او به ادای نماز و روزه اقدام کند، یا اینکه مالش وقف یا فروخته شود و یا نظیر آن صورت گیرد.
شرایط صحت وصیت و شرایط طرفین وصیت
کتبی بودن مطالب مندرج در وصیت نامه از اهمیت خاصی برخوردار است. زیرا از آنجایی که آخر نوشته (وصیت کننده) به عنوان آخرین اراده وی تلقی می شود، لذا جهت اطمینان خاطر موصی له( کسی که بنفع او وصیت شده) ضمن اینکه قانون گذار اختیار هرگونه تغییری را داده، به همین جهت از نظر قانونی وصیت شفاهی قابلیت استناد ندارد.
این نوع وصیت به آن دسته ای اطلاق می شود که در موارد اضطراری مانند جنگ و زلزله نمی توان تشریفات نوشتن وصیت نامه را رعایت کرد، و بدین جهت در حضور دو شاهد به طور شفاهی بعمل می آید، مشروط بر اینکه یکی از شاهدان مفاد وصیت نامه را با تاریخ روز، ماه و سال تنظیم کند و به امضای حاضران برساند. البته اگر وصیت کننده تا زمان عادی شدن شرایط در قید حیات باشد، باید وصیت نامه ی خویش را با تشریفات صحیح قانونی تنظیم کند. بنابراین ممکن است شخصی شفاهاً وصیت کند و وراث هم به وصیت او عمل کنند، لیکن چنانچه بین آنها اختلافی وجود داشته باشد، برای اثبات آن در دادگاه با مشکل روبرو خواهند شد. ناگفته نماند که موصی می تواند در هر شرایطی از وصیت خود برگردد و وصیت دومی بعد از وصیت اول خود صادر کند. در این صورت وصیت دوم مورد پذیرش است و به اجرا در می آید.
گاهی پیش می آید که شخص وصیت کننده، گفته های خود خطاب به ورثه را بر ورقه ای از کاغذ با دست خط خودش می نویسد و از چند معتمد محل نیز می خواهد تا زیر آن را امضا کنند که به آن وصیت نامه عادی می گویند. البته اگر ورثه صحت و درستی آن را تایید کنند، معمولا در مراجع رسمی پذیرفته می شود.
لیکن از لحاظ اصولی نوشتن وصیت نامه به سه طریق زیر انجام می شود :
وصیت نامه خودنوشت به خط وصیت کننده است و دارای تاریخ ، روز، ماه و سال به همراه امضای وصیت کننده است. لازم به ذکر است به لحاظ پنهان نگاه داشتن وصیت نامه و نیز به جهت تن ندادن به هزینه های محضر، برخی این نوع وصیت را ترجیح می دهند. در حالی که ممکن است به دلیل نداشتن اطلاعات حقوقی و در اثر اشتباهات قانونی، موارد خلاف مقررات در متن وصیت نامه درج شوند .به عنوان مثال، فردی که قصد نوشتن وصیت نامه خودنوشت را دارد و بر اساس آن، می خواهد یکی از فرزندانش را از ارث محروم کند، بانوشتن چنین وصیت نامه ای، بدون دارا بودن اطلاعات حقوقی مورد نیاز در این زمینه، تصور می کندکه اموالش در زمان پس از فوت، به طریق دلخواه و مورد نظر به وراثش منتقل شده و فرزند محروم از ارث به تصور خودش، هیج بهره و سهمی از این اموال نخواهد برد. لیکن باید بدانیم بر اساس ماده ۸۴۳ قانون مدنی: وصیت به زیاده بر ثلث ترکه، نافذ نیست؛ مگر به اجازه وراث و اگر بعضی از ورثه اجازه دهد، فقط نسبت به سهم او نافذ است. با این توصیف، افراد تنها می توانند تا میزان یک سوم از اموال خودرا وصیت کنند و در صورت وصیت بر بیش از آن، نیاز به تایید و تنفیذ وراث می باشد. بر این اساس، دو سوم باقیمانده اموال، طبق قانون ارث بین وراث تقسیم می شود؛ زیرا کسی نمی تواند در وصیت نامه خود، وراث خود را از ارث محروم کند مگر اینکه در زمان حیات، تکلیف اموال خود را مشخص کرده باشد.
وصیت نامه سری، وصیتی است که توسط موصی امضاء و لاک مهر می شود و در اداره ثبت محل اقامت او یا محل دیگری که در آیین نامه وزارت دادگستری معین شده است، به امانت گذارده می شود. بنابراین چنین مواردی مخلوطی از وصیت نامه رسمی و خود نوشت است. لیکن بر خلاف وصیت خود نوشت به خط هر کسی می تواند باشد اما به طور مسلم باید به امضای شخص وصیت کننده برسد و طبق قانون باید به اداره ثبت محل اقامت وصیت کننده یا در مکانی که آیین نامه مذکور تعیین کرده تحویل داده شود . البته طبق قوانین امور حسبی، شخص بی سواد نمی تواند وصیت نامه سری تنظیم کند.
بهترین نوع وصیت نامه ، وصیت نامه رسمی است؛ زیرا امکان دخل و تصرف و جعل در آن وجود ندارد. به علاوه با ثبت این نوع از وصیت در دفاتر اسناد رسمی، نگرانی های ناشی از گم شدن، تحریف شدن و از بین بردن وصیت نامه از بین می رود و اراده وصیت کننده از خطرات و وقوع حوادث مصون می ماند.
وصیت نامه رسمی، سندی رسمی و لازم الاجرا به شمار می رود و مفاد آن خواه ناظر به اموال منقول باشد و خواه ناظر به اموال غیر منقول، بدون نیاز به حکم دادگاه، قابل اجرا است و اسناد عادی تاب مقاومت در مقابل اسناد رسمی را ندارند. به عنوان مثال دادگاهی که گواهی حصر وارثت را صادر می کند،به موضوع صحت اصالت سند و نیز رعایت تشریفات و سایر امور لازم درباره وصیت نامه عادی، به نحوی که در قانون امور حسبی و سایر قوانین مقرر شده است، وارد نشده و رسیدگی نمی کند و فقط مراتب ارائه وصیت مزبور را در گواهی حصر وراثت ذکر می کندو چنانچه از حیث ثلث و مازاد بر آن اختلافی وجود نداشته باشد، وصیت نامه بدون هیچ گونه منعی قابل اجرا خواهد بود .
نتیجه :
باید گفت که وصیت نیز جزء موارد احوال شخصیه است و دارای شرایط و حالت خاصی است بطوریکه تا زمان حیات موصی عقدی جایز بوده ولی به محض تحقق فوت و حصول قبول، لازم می گردد . اگرچه در مورد وصیت عهدی استثناء وجود دارد و آن این که ممکن است حتی بدون قبول در صورت جهالت وصی در زمان حیات موصی نیز لازم گردد.
در موسسه حقوقی وکلای رای مثبت ، دعاوی حقوقی از جمله دعوی مربوط به وصیت نامه ، انحصار وراثت ، تقسیم و تحریر ترکه ، تنفیذ و اثبات نفی نسب و… به صورت تخصصی و تیمی به وکلای پایه یک دادگستری با درجه تحصیلی دکترا و کارشناسی ارشد گرایش حقوق خصوصی ارجاع می‌گردد. دراین گونه دعوی وکلای متخصص موسسه حقوقی وکلای رای مثبت ضمن بررسی مدارک و مستندات طرفین ، مبادرت به تنظیم وصیت نامه و صلح نامه . غیره می‌نمایند وکلای این موسسه در تمام مراحل همراه و حافظ حقوق شما عزیزان می باشند . همچنین وکلای این موسسه در مواجهه با دعاوی حقوقی ضمن ارائه مشاوره های تخصصی با قبول وکالت حامی حقوق شما عزیزان بوده و از تضییع حقوق شما جلوگیری خواهند نمود.
