رشته حقوق یکی از مهمترین و پیچیده ترین رشته های علمی در جهان می باشد که با توجه به گسترده بودن مباحث آن و ارتباط با بسیاری از رشته ها و مشاغل دیگر از جذابیت و اهمیت خاصی برخوردار است. رشته حقوق شامل دایره گسترده ای از مباحث گوناگون است که هرکدام ویژگی های خاص خود را دارد و در مسائل مختلفی کاربرد دارد. یکی از مهمترین مباحث حقوقی که کارکرد فراوانی داشته و در بسیاری از مواقع مورد استفاده افراد کثیری در قشر های گوناگون قرار می گیرد موضوع عقد وکالت است. نظر به دسته بندی های مختلف رشته حقوق عقد وکالت موضوعی غیر جزائی بوده و در زمره اعمال حقوقی قرار می گیرد. اعمال حقوقی اعمالی هستند که شخص با اراده خویش انجام می دهد و قصد ایجاد یک اثر حقوقی را دارد. در مقابل وقایع حقوقی است که باعث ایجاد تعهد می گردد اما این تعهد به صورت ارادی صورت نمی پذیرد.
اعمال حقوقی به دو دسته کلی عقد و ایقاع تقسیم بندی می شود. به عمل حقوقی که با اراده دو یا چند نفر واقع می گردد عقد گویند و عمل حقوقی که با اراده یک طرف صورت می پذیرد ایقاع گفته می شود.
یکی از عقود معین شده در قانون و شرع که از اهمیت بالایی برخوردار است عقد وکالت است.
عقد وکالت آثاری دارد که توکیل یا حق توکیل یکی از آثار عقد وکالت است که طرفین می توانند این اثر را توافق نمایند. موسسه حقوقی وکلای رای مثبت با همکاری وکلای پایه یک دادگستری و سابقه بیش از یک دهه فعالیت توانسته با ارائه بهترین خدمات حقوقی و امور وکالتی موفق به ثبت کارنامه ای درخشان از خود گشته است.
وکالت در لغت به معنی واگذار کردن، اعتماد و تکیه کردن است.در فقه و حقوق اما معنی دیگری دارد. وکالت در فقه و حقوق عقد جایزی است که به موجب آن یکی از طرفین، طرف دیگر رابرای انجام امری نایب خود قرار می دهد.وکالت دهنده را موکل و وکالت گیرنده را وکیل گویند. در قانون مدنی و مطابق ماده ۶۵۶ قانون مذکور : (( وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود می کند)). شایان ذکر است که عقود یا لازم است یا جایز. عقد لازم عقدی است که طرفین جز در موارد مصرح قانونی حق برهم زدن آن را ندارند و فوت و جنون و سفه تاثیری در لزوم و اجرای عقد ندارد.
اما عقد جایز عقدی است که طرفین هرزمان که بخواهند می توانند ان را برهم زنند و الزام عقد لازم در آن جاری نیست.همچنین فوت و جنون و سفه در عقود جایز موثر بوده و باعث از بین رفتن عقد می گردد.
وکالت انواع و تقسیم بندی های گوناگونی دارد که مهمترین آن تقسیم بندی به وکالت دادگستری و وکالت مدنی می باشد. وکالت دادگستری عنوان یک شغل است که در سراسر جهان جزو مهمترین و موثرترین مشاغل جهان می باشد.مختصراً ان که شخصی که می خواهد وکیل دادگستری باشد باید بعد از فارغ التحصیلی در رشته حقوق در آزمون کانون وکلا شرکت نموده و بعد از طی یک دوره آموزشی و کارآموزی به افتخار وکالت پایه یک دادگستری نائل آید.
اما وکالت مدنی منظور همان تعریف ماده ۶۵۶ قانون مدنی می باشد و آن نیابت دادن و واگذار کردن امری به دیگری می باشد. نکته آنکه می توان گفت در تمام اموری که قانون معین کرده می توان وکالت مدنی اعطا نمود اما برای انجام امور قضایی و حقوقی در دادگستری الزاماً نیاز به وکالت دادگستری و اعطای نمایندگی به یک وکیل دادگستری هستیم و با اعطای وکالت مدنی نمی توان در امور قضایی و حقوقی دخالت نمود. قانون مدنی از ماده ۵۶۵ الی ۶۸۳ به تعریف، حدود و شرایط و نحوه انحلال عقد وکالت و سایر نکات آن پرداخته است که همانگونه که معروض داشتیم منظور از این وکالت وکالت مدنی می باشد.
همانگونه که مطرح گردید هر عقدی آثاری دارد و عقد وکالت نیز آثار مختلفی را بر جای می گذارد. به طور مثال مهمترین اثر عقد وکالت اعطای نیابت و نمایندگی است که شخص وکیل بتواند به نمایندگی از موکل خویش اعمال مورد نظر وی را به انجام برساند. یکی از اثار مهم وکالت حق توکیل می باشد. حال خواهیم پرداخت که حق توکیل چیست و چه شرایطی دارد. نکته مهم آن است که در برخی از مواقع شخصیت و توانایی و یا قدرت فردی یک وکیل برای موکل از اهمیت بالایی برخوردار است و برای موکل حائز اهمیت است که وکیل شخصاً موضوعی را که برای آن به وی نیابت و نمایندگی داده اند به انجام برساند. که می توان گفت این موضوع از حقوق مسلم موکل می باشد.اما در برخی از مواقع هم هست که شخصیت وکیل برای اجرای یک موضوع برای موکل اهمیت نداشته و برای ایشان آنچه حائز اهمیت است آن است که فعل موضوع وکالت به خوبی به انجام برسد فارغ از شخصیت شخص وکیل. حال نظر به این مقدمه به تعریف توکیل در وکالت می پردازیم.
توکیل در وکالت یعنی آنکه وکیل حق اعطای وکالت را در همان موضوعی که خود اخذ نیابت و نمایندگی کرده است داشته باشد و در واقع بتواند موضوع وکالت را به وکیل دیگری اعطا نماید.
اساس بر این است که وکیل حق توکیل ندارد و باید مباشرتاً و شخصاً موضوع وکالت را به انجام برساند پس برای داشتن این حق باید موکل صراحتاً به وکیل این اختیار را داده باشد و در وکالت نامه قید شده باشد که وکیل حق توکیل به دیگری را دارد. حال این سوال مطرح می گردد چنانچه موکل به وکیل حق توکیل نداده باشد و وکیل بدون اجازه اقدام به این عمل نماید آثار آن چه خواهد بود.؟ جواب این سوال را می توان با استناد به ماده ۶۷۳ قانون مدنی این گونه پاسخ داد که (( اگر وکیل که وکالت در توکیل نداشته انجام امری را که در آن وکالت دارد به شخص ثالثی واگذار کند هریک از وکیل و شخص ثالث در مقابل موکل نسبت به خساراتی که مسبب محسوب می شود مسئول خواهد بود)).
یکی از مباحث مهمی که بعضاً امکان دارد اشخاص گوناگون را دچار اشتباه نماید تفاوت تفویض وکالت و توکیل در وکالت است. تفویض در لغت به معنی اختصاص دادن و انتقال مسئولیت یا قدرت به یک فرد دیگر برای انجام فعالیت های مشخص است. در یک بیان ساده می توان گفت که تفویض وکالت به معنی انتقال دادن موضوع وکالت است و زمانی اتفاق می افتد که وکالت به وکیل دیگر انتقال داده شود اما وکالت در توکیل به این معنی است که موکل به وکیل خود اجازه دادن وکالت به وکیل دیگر را می دهد. در تفویض وکالت وکیل اول دیگر هیچ اختیاری از بابت موضوع وکالت نخواهد داشت اما در توکیل اینگونه نبوده و وکیل اول همراه با وکیل دوم مسئولیت خواهد داشت. در تفویض وکالت موکل و وکیل دوم کاملاً یک ارتباط دو طرفه خواهند داشت و هیچ مسئولیتی متوجه فرد انتقال دهنده وکالت یا وکیل اولی نخواهد بود.اما در توکیل در وکالت وکیل اول همچنان مسئولیت هایی خواهد داشت. نکته دیگر آنکه در تفویض وکالت شخص موکل خود وکیل دوم را انتخاب می نماید اما معمولا در توکیل به غیر وکیل اول وکیل ثانی را انتخاب می نماید. از دیگر مباحث حائز اهمیت انکه در حق توکیل به غیر فوت و حجر وکیل اول در شرایطی می تواند موثر در وکالت وکیل دوم نیز باشد چه اینکه در تفویض وکالت فوت و حجر و جنون وکیل اول هیچ تاثیری بر وکالت وکیل دوم نخواهد داشت.
موسسه حقوقی وکلای رای مثبت با همکاری تعدادی از بهترین وکلای پایه یک دادگستری و اساتید دانشگاه توانسته همراه و مشاوری امین و مطمئن در زمینه وکالت برای موکلین خویش بوده کارنامه ای درخشان از خود برجای گذارد.
