داوری در قانون آئین دادرسی مدنی بخش چهارم: شکایت نسبت به رای داور

داوری در قانون آئین دادرسی مدنی بخش چهارم: شکایت نسبت به رای داور

 

 

در مقالات پیشین در خصوص داور، شرایط داوری و نحوه رسیدگی صحبت کردیم. در این مقاله به این امر خواهیم پرداخت که آیا امکان شکایت از رای صادره توسط داور وجود دارد یا خیر؟

همان طور که پیشتر نیز اشاره شد، داور اگر چه معمولا از میان کسانی انتخاب می شود که طرفین دعوا انتخاب کرده اند اما گاهی ممکن است کسی که در دعوا شکست خورده است (محکوم علیه) رای داوری را عادلانه نیابد و یا اینکه رای داور به حقوق شخص ثالثی که اصلا در تعیین داور نقشی نداشته است خلل وارد آورد. به همین منظور است که قانون گذار در قانون آئین دادرسی مدنی راه های شکایت نسبت به رای داور را پیش بینی نموده است.

جهات و دلایل شکایت محکوم علیه به رای داور

ماده ۴۸۹ از قانون آئین دادرسی مدنی ۷ مورد را پیش بینی نموده است که در صورت وجود هر یک رای داور باطل بوده و قابلیت اجرایی ندارد. این موارد به شرح زیر می باشد:

  • در صورتی که رای داور مخالف با قوانین موجد حق باشد: داور در مقام داوری باید قوانین و قواعد حقوقی را رعایت کرده و محترم بدارد مگر اینکه اختیار صلح داشته باشد که در این صورت در تنظیم متن صلح نامه تکلیفی به اجرای قواعد حقوقی به شکلی که در آرای دادگاه ها مقرر است نمی باشد و می تواند بر اساس انصاف به دعوا خاتمه دهد.

 

  • رای داوری در مطلبی که موضوع داوری نبوده صادر شده باشد: برخلاف دادگاه ها که صلاحیت عام و گسترده ای در رسیدگی به دعاوی دارند، داور تنها در محدوده موضوع داوری که موافقت نامه داوری تعیین شده می تواند اظهار نظر کرده و رای دهد.

 

  • داور خارج از حدود اختیارات خود رای صادر کرده باشد: همان طور که در بند قبلی اشاره شد، مرجع داوری به مانند دادگاه ها از اختیارات گسترده ای برخوردار نیست و ایشان منحصرا می تواند در حدود اختیارات مقرره توسط طرفین در موافقت نامه اقدام نموده و رای صادر کند. برای مثال از آن جایی که مسائلی مانند ورشکستگی، دعاوی راجع به اصل نکاح، فسخ آن، طلاق، نسب و قابل ارجاع به داوری نیستند بنابراین صدور رای توسط داور در این موارد خارج از محدوده اختیارات ایشان بوده و لذا قابلیت اجرا را ندارد و قسمتی از رای که خارج از اختیار صادر شده نیز ابطال می گردد

 

  • رای داور پس از انقضای مدت داوری صادر و تسلیم شده باشد: رای داور باید در مدت داوری، یعنی حداکثر سه ماه، صادر شود و اختیارات داور نه تنها از لحاظ موضوع بلکه از حیث مدت هم محدودیت دارد بنابراین ایشان نمی تواند خارج از مهلت قانونی یا مدتی که طرفین توافق نموده اند رای صادر کند

 

  • رای داور با انچه در دفتر املاک یا بین اصحاب دعوا در دفتر اسناد رسمی ثبت شده و دارای اعتبار قانونی است مخالف باشد: برای مثال اگر مالکیت یکی از طرفین نسبت به یک ملک در دفتر املاک محرز باشد داور نمی تواند به عدم مالکیت طرف رای بدهد البته اگر طرفین به ایشان اجازه داده باشند می تواند ثابت نماید که ملک مورد نظر بعدا به شخص دیگری انتقال یافته است

 

  • رای به وسیله داورانی صادرشده که مجاز به صدور رای نبوده اند: رای داوری در صورتی صحیح و معتبر است که توسط داوران صالح به رسیدگی صادر شده باشد طبق مواد ۴۶۶ تا ۴۷۰ از قانون فوق الاشعار اشخاص زیر نمی توانند برای امر داوری انتخاب شوند و در نتیجه در صورتی رایی هم از جانب ایشان صادر شده باشد باطل و بلا اثر است:

الف) اشخاصی که فاقد اهلیت قانونی هستند.
ب) اشخاصی که به موجب حکم قطعی دادگاه و یا دراثر آن از داوری محروم شده اند.

ج) کلیه قضات و کارمندان اداری شاغل در محاکم قضایی هرچند با تراضی طرفین

 

  • قرارداد رجوع به داوری بی اعتبار بوده باشد: صلاحیت داور در رسیدگی و صدور رای براساس موافقت نامه داوری است بنابراین در صورتی که موافقت نامه داوری بی اعتبار باشد رای صادره باطل و غیرقابل اجراست

از سوی دیگر ماده ۴۹۰ از همین قانون به هر یک از طرفین دعوا اجازه می دهد که با استناد به موارد هفتگانه ظرف بیست روز بعد از ابلاغ رای داور، از دادگاهی که دعوا را به داوری ارجاع نموده و یا دادگاهی صلاحیت رسیدگی به اصل دعوا را دارد حکم به بطلان رای داور را بخواهد.

رسیدگی به شکایت

درخواست حکم بطلان رای داور مستلزم تقدیم دادخواست و پرداخت هزینه دادرسی نمی باشد و تبصره ماده ۴۹۱ موید همین امر است. قانون گذار تنها یک مورد در موضوع داوری را مستلزم تقدیم دادخواست می داند و آن، جایی است که مدعی در مواردی که ارجاع به داوری از طریق دادگاه نبوده پس از ابطال رای داور، قصد اقامه دعوا را داشته باشد. پس از اینکه درخواست به دادگاه ارسال شد، این مرجع به بررسی پرونده می پردازد، چنان چه اعتراض را وارد نداند، رای به رد آن صادر می نماید و در صورت پذیرش اقدامات لازم را جهت دعوت طرفین به جلسه رسیدگی انجام می دهد

ماده ۴۵۴ تا ماده ۵۰۱

وکیل پایه یک دادگستری و وکلای موسسه متشکل از بهترین وکیل کیفری ،اساتید دانشگاه در رشته حقوق جزا و جرم شناسی هستند که هم تخصص فراوانی در زمینه دعاوی کیفری داشته و هم به واسطه به نتیجه رساندن صدها ها پرونده در این زمینه تجربه بالا و ارزشمندی دارند.

موسسه حقوقی رای مثبت با حضور وکلای مجرب  و بهترین وکیل حقوقی و وکیل ملکی و وکیل خانواده را که تخصص همان موضوع را دارد و پرونده های مشابه زیادی را کار کرده و به قولی چم وخم را خوب می داند برای دعوای شما انتخاب و بر می گزیند

 

اطلاع رسانی
خبرم کن وقتی
0 Comments
قدیمی ترین
جدیدترین محبوب ترین
Inline Feedbacks
View all comments

برچسب ها

  #اختیارات داور #جهات و دلایل شکایت محکوم علیه به رای داور #داور #شکایت نسبت به رای داور #صلح نامه #قوانین موجد حق #محکوم علیه