تصرف عدوانی چیست؟
تصرف عدوانی به معنای تحت تسلط قرار دادن مالی بدون اجازه و از روی قهر و زور
متصرف به کسی گفته میشود که چه مالک باشد چه نباشد مالی را در اختیار گرفته است و بر آن تسلط دارد
دعوای تصرف عدوانی هم امور حقوقی آن مورد بحث است و هم امور کیفری
تصرف عدوانی در امور حقوقی در ماده ۱۵۸ ، ۱۶۱ ، ۱۶۲ و ۱۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی به صراحت بیان شده است
تصرف عدوانی در امور کیفری در ماده ۶۹۰ الی ۶٩۶ قانون تعزیرات مصوب ۱۳۷۵ بیان شده است
تصرف عدوانی در امور حقوقی:
تصرف عدوانی طبق ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی ادعای متصرف سابق مبنی بر اینکه دیگری (هر شخصی و لو آن که خود ، مالک آن مال باشد ) بدون رضایت مال غیر منقولی که قابلیت تملک خصوصی دارد را از تصرف وی خارج کرده است.
بنابراین دعوای تصرف عدوانی طبق ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی تنها در خصوص اموال غیر منقول که قابلیت تملک داشته باشند ، مطرح میشود و نسبت به اموال منقول دعوای تصرف عدوانی مورد طرح نمیباشد و دعاوی دیگری چون کلاهبرداری (وکیل کلاهبرداری ) یا خیانت در امانت و … متصور است.
دعوی مالکیت چه تفاوتی با دعوی تصرف عدوانی دارد؟
تصرف عدوانی بر خلاف دعوای مالکیت می باشد در دعوای مالکیت مدعی در جهت اثبات ذیحقی خویش به رابطه حقوقی خود با مال استناد می‌کند و ارائه سند مالکیت از جمله دلیل محکمی بر اثبات مالکیت خویش می باشد بنابراین موضوع دعوای مالکیت می تواند مال منقول باشد یا غیر منقول
اما در دعوای تصرف عدوانی ، مدعی در این دعوا به رابطه مادی خویش (سلطنت داشتن مادی، قاعده ید) استناد می‌کند و موضوع دعوا در تصرف عدوانی حتما باید مال غیر منقول و قابل تملک خصوصی باشد
دلایل مورد استناد در دعوی تصرف عدوانی:
خواهان یا وکیل مجرب وی در دعوای تصرف عدوانی برای اثبات تصرف خویش میتواند به سند مالکیت استناد کند اما اگر به سند مالکیت استناد کرد، این سند مالکیت طبق ماده ۱۶۲ قانون آیین دادرسی مدنی تنها دلیل (اماره قانونی ) بر سبق تصرف می باشد و ممکن است تنها با ارایه سند مالکیت ، تصرف سابق اثبات نگردد. اما خواهان یا وکیل مجرب میتواند از طریق تنظیم استشهادیه و معرفی شهود دارای شرایط ادعای تصرف سابق خویش را اثبات نماید بنابرابن خواهان یا وکیل باهر دلیلی تنها باید به اثبات تصرف سابق خود بپردازد نه اثبات مالکیت
آیا طرح دعوی مالکیت مانع از طرح دعوی تصرف میشود؟
اگر کسی علیه خوانده اول دعوای مالکیت مطرح کند و شکست بخورد بعد از دعوای مالکیت نمی‌تواند دعوای تصرف مطرح کند زیرا که با طرح دعوای مالکیت اقرار ضمنی می نماید بر اینکه ملک در تصرف خوانده است اما اگر شخصی علیه خوانده دعوای تصرف عدوانی مطرح کند بعد از طرح دعوای تصرف می تواند دعوای مالکیت مطرح کرد
متصرف عدوانی چه مدتی باید تصرف داشته باشد تا بتوان علیه وی طرح دعوی کرد؟
برای تصرف متصرف مدتی در قانون تعیین نشده است پس میزان مدت تصرف متصور به نظر قضات می باشد اما تصرف حتما باید علمی و مستمر باشد صرف اینکه شخصی وارد ملکی شود و بعد خارج شود متصرف شناخته نمی شود.
در خصوص طرح دادخواست تصرف عدوانی خواهان یا وکیل مجرب با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی دادخواست خویش را ثبت کرده و دفاتر خدمات قضایی دادخواست را به دادگاه صالح برای رسیدگی ارجاع می کنند.
دادگاه صالح برای رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی دادگاه محل اقامت ملک مورد تصرف میباشد.
دعوای تصرف عدوانی از جمله دعاوی غیر مالی میباشد و هزینه دادرسی مطابق دعاوی غیر مالی تعیین میگردد
تصرف عدوانی در امور کیفری
طبق ماده ۶۹۰ تا ۶٩۶ قانون تعزیرات ۱۳۷۵
تصرف عدوانی دربخش جرایم علیه اموال و مالکیت قانون‌مجازات متصور است تصرف عدوانی همانند دیگر جرایم دارای عناصر تشکیل دهنده جرم می باشد
عنصر قانونی: عنصر قانونی جرم تصرف عدوانی در مواد ۶٩٠ تا ۶٩۶ قانون تعزیرات مصوب ١٣٧۵ بیان شده و با توجه به ماده ۶٩١ متصرف با قهر و غلبه داخل ملکی شود و از آن استفاده کند
عنصر مادی: جرم تصرف عدوانی با ورود به ملک دیگری تحقق می یابد بنابراین جرم تصرف عدوانی در خصوص اموال غیرمنقول میباشد و شامل اموال منقول نیست و هیچیک از مواد قانونی فوق الذکر که در قانون مجازات بیان شده در رابطه با اموال منقول نمیباشد. و همچنین عدوانی بودن و از روی قهر و غلبه و بدون رضایت مالک ، ملک دیگری را تحت تصرف داشتن از جمله عناصر مادی جرم میباشد.
عنصر معنوی: جرم تصرف عدوانی ، با توجه به اینکه عدوانا صورت میگیرد بنابراین مجرم با قهر و غلبه دارای سو نیت در ارتکاب جرم میباشد و عنصر معنوی جرم همین سو نیت مرتکب میباشد.
برای طرح و تقدیم شکواییه دعوی تصرف عدوانی شاکی یا وکیل مجرب وی با مراجعه به دفاترخدمات شکواییه را ثبت مینماید و شکواییه اولا به دادسرا محل ملک مورد تصرف ارجاع میشود و خواهان یا وکیل مجرب با مراجعه به دادسرا و بعد از تعیین شعبه بازپرسی پرونده جهت انجام اقدامات قانونی و تحقیقات اولیه بازپرسی به کلانتری فرستاده خواهد شد و پس از تکمیل تحقیقات لازم و ثبت اظهارات شاکی و یا وکیل مجرب وی و متهم و یا وکیل مجرب وی و همچنین اظهارات شهود دارای شرایط پرونده از کلانتری به دادسرا ارسال و بعد از صدور قرار نهایی منتهی به کیفرخواست پرونده به دادگاه کیفری صالح ارسال میشود.
هزینه دادرسی مطابق هزینه دادرسی دعاوی کیفری میباشد
و دلایل استنادی برای اثبات تصرف عدوانی در امور کیفری از جمله سند مالکیت -مدارک لازم برای اثبات سبق تصرف (معرفی حداقل دو شاهد مرد)
بنابراین همان طور که گفته شد در قانون مجازات برای تصرف عدوانی مجازات پیشبینی شده است منتها شاکی کیفری در صورتی می تواند در دادسرا شکایت کند که علاوه بر تصرف سابق ، مالک مال نیز باشد در حالی که در تصرف عدوانی در امور حقوقی به رابطه حقوقی توجهی نمیشود.
در صورتی که دعوای تصرف عدوانی در امور کیفری مطرح گردد و با شکست مواجهه شود میتوان دعوای تصرف عدوانی در امور حقوقی مطرح کرد؟ بله ، بنابراین طرح دعوی کیفری تصرف عدوانی مانع از طرح دعوی تصرف عدوانی در دادگاه حقوقی نمیباشد و با اعتبار امر قضاوت شده مواجهه نمیشود
وکیل پایه یک دادگستری و وکلای موسسه متشکل از بهترین وکیل کیفری ، وکیل حقوقی اساتید دانشگاه در رشته حقوق جزا و جرم شناسی هستند که هم تخصص فراوانی در زمینه دعاوی کیفری داشته و هم به واسطه به نتیجه رساندن صدها ها پرونده در این زمینه تجربه بالا و ارزشمندی دارند.
موسسه حقوقی رای مثبت با حضور وکلای مجرب و بهترین وکیل حقوقی و وکیل ملکی و وکیل خانواده را که تخصص همان موضوع را دارد و پرونده های مشابه زیادی را کار کرده و به قولی چم وخم را خوب می داند برای دعوای شما انتخاب و بر می گزیند
