وکیل جرایم پزشکی یا تخلف و تخلفات پزشکی باید با رعایت رسم امانت داری هم حافظ اسرار موکل خویش باشد که در این گونه دعاوی نسبت به سایر دعاوی از اهمیت بالاتری برخوردار است ، جرایم پزشکی از دعاوی تخصصی در امور کیفری محسوب می گردد . وکیل کیفری کار که رشته تخصصی فعالیت خود را جرایم پزشکی قرار می دهد با تسلط بر فنون دفاع در امور کیفری می تواند ضمن حمایت تخصصی از موکل خود ، حافظ حقوق وی بوده و می تواند از حقوق موکلین خود در مراجع قضایی و کمیسیون های تخصصی تخلفات پزشکی واقع درسازمان نظام پزشکی دفاع نماید . وکیل متخصص درامور جرایم پزشکی پس از برخورد با یک پرونده تخلف پزشکی می بایستی ضمن برررسی کلیه مدارک و انطباق اقدامات پزشک معالج با قوانین مربوطه و استعلام های تخصصی از پزشکین معتمد در خصوص اقدامات پزشک متخلف نسبت به تنظیم شکواییه و یا دفاع از حقوق زیان دیده و یا دفاع از حقوق پزشک اقدام نماید . شکایت های مطروحه علیه پزشکان منتج به دو نتیجه می گردد : اول جبران ضرر و زیان شاکی خصوصی که عمدتا از طریق پزشکی قانونی به صورت دیه مشخص می گردد و یا توافق پزشک با بیمار و شاکی خصوصی بر مبلغی معین حاصل و محقق و بدینوسیله جبران خسارت حاصل می گردد . دوم : تخلف انتظامی پزشک می باشد که اگر کمیسیون تخلفات انتظامی واقع در سازمان نظام پزشکی، تخلف و قصور پزشک را محرز بداند مبادرت به مجازات انتظامی پزشک می نماید و این مجازات هاشامل توبیخ با درج درپرونده و در بدترین حالت تعلیق و یا ممنوعیت دایم از شغل طبابت می باشد .
لازم به ذکر است رضایت شاکی خصوصی در تمامی موارد باعث مختومه نمودن پرونده های انتظامی پزشکان نمی گردد و در صورت احراز تخلفات انتظامی پزشک توسط کمیسیون های واقع در نظام پزشکی ، مجازات پزشک قطعی می باشد . همچنین لازم به توضیح است در بسیاری موارد شکایت های مطروحه علیه پزشکان با دفاع مناسب از سوی پزشک که دراین مرحله حضور یک وکیل متخصص در جرایم پزشکی را پررنگ می کند منتج به منع تعقیب و برائت پزشک می گردد .
امروزه علیرغم تلاش بی وقفه قشر دلسوز پزشکان، دندان‌پزشکان و سایر کارکنان بخش بهداشت و درمان و باوجود امکانات وسیع، متأسفانه میزان نارضایتی و شکایت بیماران رو به فزونی نهاده است، اگرچه این موضوع از یک‌سو ریشه در عدم موفقیت پزشکان در برقراری رابطه با بیمار دارد ولی از سوی دیگر عوامل مختلف دیگری نظیر رسانه‌ها، مطبوعات، تجهیزات پزشکی مدرن و روش‌های نوین درمانی و نیز افزایش تعداد دانش‌آموختگان رشته‌های گروه پزشکی و روی آوردن گروهی از پزشکان به اعمال خلاف قانون جهت کسب منافع بیشتر و درنهایت عدم اطلاع کافی بیماران نسبت به حقوق خود و بعضاً آشنا نبودن گروه پزشکی با منشور حقوق بیماران در افزایش نرخ شکایت‌ها مؤثرند و اینجاست که متضرر از جرم یا پزشک و کادر درمانی می بایست به وکیل متخصص در این زمینه رجوع نمایند. چه بسا ممکن از قصوری روی نداده و غفلت خود بیمار سبب بروز مشکل برای وی گردد.
یکی از مهمترین نهادهای رسیدگی کننده به پرونده‌های پزشکی (یا به عبارتی تخلفات پزشکی)، سازمان نظام پزشکی است.
صاحبان حرف پزشکی با تشکیل سازمان نظام پزشکی، به عنوان نهاد صنفی- حرفه‌ای از سازمان متبوع خود انتظار دارند که از حقوق صنفی و حرفه‌ای آنان حمایت نماید و در مقابل سازمان از آنان توقع و انتظار دارد، قوانین و مقررات صنفی و حرفه‌ای حاکم بر سازمان و مناسبات پزشک و بیمار را به نحو مطلوبی رعایت نماید.
تخلف پزشکی عبارت است از : رعایت نکردن موازین شرعی و قانونی و مقررات صنفی و حرفه ای و شغلی و سهل انگاری در انجام وظایف قانونی به وسیله شاغلان حرفه پزشکی و پیراپزشکی.
مجازات انتظامی:
مجازات انتظامی پزشکان به شرح زیر می باشند:
انواع تخلفات صنفی پزشکی به موجب قانون سازمان نظام پزشکی عبارتند از:
اولین اقدام طرح شکایت از سوی بیمار(زیاندیده) یا نماینگان قانونی وی می باشد. همچنین در صورت اعلام گزارش تخلف توسط بازرسان سازمان نظام پزشکی و یا سایر مراجع قانونی و اداری سازمان نظام پزشکی صلاحیت می یابد که به این امر رسیدگی نماید.
موضوع شکایت یا گزارش تخلف در ابتدا به شورای حل اختلاف تخصصی مستقر در نظام پزشکی ارجاع می شود.
در صورت صلح و سازش پرونده خاتمه می یابد وگرنه به دادسرای انتظامی فرستاده خواهد شد. با وصول شکایت به دادسرا، اقداماتی از قبیل تحقیقات از بیمار و ملاحظه مدارک و سوابق مربوطه و انجام معاینات و اخد نظریه کارشناس پزشکی قانونی صورت می پذیرد.در صورت نظر دادسرا به تعقیب متخلف، نظر دادستان جلب و کیفر خواست تنظیم می شود.
پس از تنظیم کیفرخواست پرونده به هیات بدوی انتظامی ارسال می گردد و این هیات مبادرت به صدور رای می نماید. اعتراض به آرای صادره از هیات بدوی در هیات تجدیدنظر مستقر در مراکز استان ها به عمل می آید.
پزشك در انجام اقدامات پزشكي و اعمال جراحي جز موارد فوری ، می بایست رضايت بيمار يا اولیا و یا نمايندگان قانوني وي را بگیرد و دومین وظیفه وی رعايت موازين فني و علمي پزشکی و نظامات و مقررات دولتي است.
چنانچه پزشك درحين معالجات، مرتكب تقصير شود يا قصوري از وی سربزند در اين صورت ضامن خسارات جاني و بدني وارده به بيمار خواهد بود. تقصیر اعم است از بی احتياطي، بي مبالاتي، عدم مهارت وعدم رعايت نظامات فني و … .
اقدامات پزشكان، چنانچه متضمن قصور يا تقصير باشد، غيرعمدي محسوب شده و حسب مورد به پرداخت ديه يا ارش محكوم خواهند شد.
تخلفات جزایی و انتظامی پزشکان دو مفهوم متمایز بوده و از جهات عدیده‌ای با یکدیگر تفاوت دارند؛ خطای انتظامی نقض تکالیفی است که به موجب مقررات صنفی وضع شده است.
پزشکان به موجب مقررات صنفی مکلف به رعایت مواردی می‌باشند که عدم انجام آنها موجب مسئولیت انتظامی ایشان می‌گردد و انجام این اعمال به هیچ وجه منجر به تعقیب جزایی نخواهد شد.
در حالی که جرم فعل یا ترک فعلی است که قانون گذار برای آن مجازاتی در نظر گرفته باشد و از طرف شخص مسئول ارتکاب می‌یابد.
رسیدگی به تخلفات پزشکی توسط هیات‌های بدوی انتظامی مانع رسیدگی توسط محاکم قضایی نمی‌شود، چرا که ممکن است پزشک اقدام به عملی نماید که واجد وصف مجرمانه باشد و چون چنین امری بالتبع تخلف نیز محسوب میشود، محاکم دادگستری و هیات‌های بدوی انتظامی هر کدام می‌توانند جداگانه به موضوع رسیدگی کنند.
ممکن است اقدام ارتکابی پزشک صرفاً تخلف باشد مثل: اشتغال به حرفه پزشکی بدون مجوز قانونی، تجویز غیرضروری مواد مخدر،عدم ارائه خدمات پزشکی (شامل عدم رعایت مقررات بهداشتی و فریب دادن بیمار) باشد.
گاهی نیز تخلفات از سوی صاحبان آزمایشگاه‌های تشخیص طبی یا مسئولین داروخانه‌ها صورت میگیرد. برخی از تخلفات پزشکی در زمره جرایم قرار می گیرد.
چنانچه صدمه و عوارض جسمی یا روحی بیمار ناشی از قصور و اشتباه پزشک می باشد و تخلف پزشک عنوان مجرمانه مستقل داشته باشد، در دادسرای جرایم پزشکی و دارویی و قابل تعقیب است و وی در دادگاه کیفری محکومیت می یابد.
اما در هر صورت، باز هم به دلیل تخصصی بودن امور، موضوع تخلف و آسیب ایجاد شده در اثر آن، جهت تشخیص و ابراز نظر کارشناسی به کمیسیون تخصصی سازمان پزشکی قانونی ارجاع داده میشود.
حساسیت‌هایی که دراین حوزه وجود دارد و مسائل هرچند جزئی میتواند اختلافاتی را وجود آورد و دعاوی را در پی داشته باشد و هزینه‌هایی هنگفتی را بر یکی از این طرفین تحمیل نماید و دخالت وکیل مجرب در این زمینه منجر میشود که خستگی و سردرگمی طرح دعوا و تعقیب آن و امر دفاع در پرونده، بر تن فرد غالب نشود چراکه در بیشتر موارد این ناآگاهی از روند امور دعاوی است، سبب تضییع حق اشخاص و انصراف از پیگیری حق و استرداد دعوا می‌گردد.
موسسه حقوقی رای مثبت با همکاری وکلای متخصص و مشاورین مجرب و متبحر با مدیریت آقای احسان سهرابی، حامی حقوق مردم در کلیه امور حقوقی و امور مرتبط با تخلفات پزشکی هست تا بهترین نحو رسیدگی به این امر صورت پذیرد.
موسسه حقوقی رای مثبت باسابقه‌ی بیش از ده سال فعالیت‌های وکالتی و مشاوره‌ای، امار درخشانی در رای مثبت در خصوص دعاوی مرتبط با تخلفات پزشکی را داشته است که نشان از حرفه ای بودن و تخصص این گروه وکلا در عرصه وکالت است.
مشاورین و وکیل پایه یک دادگستری و وکلای دلسوز موسسه حقوقی رای مثبت آماده پاسخگویی و ارائه خدمات حقوقی و مشاوره به مراجعین محترم می‌باشند.
رشته پزشکی یکی از مهمترین رشته های علمی در جهان و در هر کشوری است که جان و سلامت عموم مردم به این رشته بستگی دارد و عملکرد این گروه از متخصصان تاثیر بسیار مهمی در رشد و سلامت یک اجتماع دارد.
از دیرباز پزشکان جایگاه اجتماعی رفیعی داشته و امروزه نیز دارند و اکثر غریب به اتفاق ایشان از تعهد و تخصص بالایی برخوردارند.یک پزشک علاوه بر دانش و علم پزشکی باید تعهد و اخلاق حرفه ای نیز داشته باشد زیرا با جان و سلامت اشخاص سرو کار داشته و زندگی یک فرد در دستان وی می باشد.
با گسترش علم پزشکی و همچنین پیشرفت جوامع و تغییر فرهنگ های جاری در سطح جامعه ، رشته های مختلف پزشکی با دگرگونی وسیعی مواجه شده است.انواع مختلف عمل های جراحی مخصوصا در موارد غیر ضروری همانند عمل های زیبایی گردش مالی بسیار بالای این اعمال بعضا مشکلاتی را به وجود آورده است.
همانگونه که مطرح گردید در طی یک دهه گذشته حجم بسیار بالایی عمل جراحی مخصوصا در زمینه زیبایی و اعمال جراحی پلاستیک باعث گردیده عده ای سودجو برای کسب منافع مالی هنگفتی که در این زمینه وجود دارد ، دست به اعمال خطرناک و تخلفات گسترده ای زنند که با جان و سلامت اشخاص ارتباط مستقیم داشته و متاسفانه در بسیاری از موارد باعث نقص عضو و حتی فوت بیمار گشته است.
دعاوی پزشکی و جرایم پزشکی را می توان به گونه های مختلف تقسیم بندی کرد:
۱-دسته ای از جرایم مربوط به تقصیر پزشک می باشد.
۲-دسته ای از جرایم مربوط به وسایل و یا مواد بکار رفته توسط پزشک می باشد که پزشک آگاه به این موضوع بوده است.
۳-دسته ای از جرایم آن است که پزشک اصلا تخصص مربوط به آن موضوع درمانی را نداشته است.
و….
همانگونه که دیدیم دعاوی پزشکی انواع گوناگونی دارد که هر کدام جزییات و نکات مخصوص به خود را دارند.
با توجه به گستره عظیم و انواع مختلف جرایم پزشکی لازم است وکیلی که ورود به این گونه دعاوی می نماید تخصص کافی را داشته باشد.بهترین وکیل جرایم پزشکی کسی است که تسلط کافی بر قوانین و مقررات مربوط به جرایم پزشکی را داشته باشد و علاوه بر این تجربه کافی نیز در این گونه دعاوی بدست آورده باشد.
با توجه به تخصصی بودن دعاوی پزشکی ، یک وکیل دعاوی پزشکی باید اطلاعات کافی راجع موضوع متنازع فیه داشته باشد و بتواند تشخیص دهد که آیا پزشک یک جرم مرتکب شده یا صرفا یک تخلف حرفه ای صنفی می باشد.
شایان ذکر است یک وکیل جرایم پزشکی باید با رعایت رسم امانت داری هم حافظ اسرار موکل خویش باشد که در این گونه دعاوی نسبت به سایر دعاوی از اهمیت بالاتری برخوردار است ، هم حافظ اسرار کل پرونده باشد که اعتماد عمومی جریحه دار نگشته و ظن و گمان برای افراد جامعه نسبت به پزشکان ایجاد نگردد.
موسسه جقوقی وکلای رای مثبت از سالیان دور با همکاری و بهره مندی از بهترین وکلای جرایم پزشکی توانسته نتایج درخشانی را رقم بزند.وکلای موسسه اعم از خانم و آقا با اطلاعات کافی در زمینه جرایم پزشکی و همچنین تجربه طولانی موفق به کسب کارنامه ای قابل دفاع در دعاوی پزشکی گشته اند.
شایان ذکر است رسم امانت داری در تمام طول عمر موسسه جزو لاینفک اخلاق حرفه ای وکلای موسسه بوده که همین امر باعث جلب اعتماد موکلین و مراجعین گشته است.
نظر به اینکه حجم بسیار بالایی از دعاوی پزشکی و پرونده های جرایم پزشکی مطروحه در دستگاه قضائی مربوط به شهر تهران می باشد بهتر آن است که یک وکیل کیفری یا وکیل جرایم پزشکی در تهران مسئولیت پرونده مطروحه را بر عهده داشته باشد تا با تمرکز کافی و تجربه بالا در مراجع مربوط بتواند بهترین عملکرد را داشته و رضایت موکلین خویش را جلب نماید.
جرایم پزشکی چیست و نحوه‌ی رسیدگی به اینگونه جرایم چگونه است؟
مشاهده می شود، به خاطر اینکه تیم پزشکی در بیمارستان ها از اعضای خانواده بیمار امضا و یا تعهد می گیرند، به همین علت مردم تصور می کنند که در صورت بروز مشکل، مسئول آن اتفاق، خانواده و یا مراقب بیمار است.
در صورتی که این چنین نیست، برخی از جرایم وجود دارند که به دلیل عدم رعایت و یا عدم دقت به اصولی خاص به پزشکان و پرستاران تعلق میگیرند که برحسب این قوانین هنگام بروز این مشکل، باید به صورت قانونی رسیدگی شوند که به این نوع جرایم، جرایم پزشکی می گویند.
پس دریافت امضاء از اعضای خانواده بیمار، هنگام انجام مراحل پزشکی به معنی مبرا شدن پزشک از جرایم پزشکی نمی باشد.
رسیدگی به پرونده کیفری شکایت از پزشک همچون سایر دعاوی کیفری میبایست مراحل دادسرا و دادگاه را طی نماید. ولیکن یکی از عمده ترین تفاوتهای این دعاوی، در ارجاع امر به پزشکی قانونی، سازمان نظام پزشکی و شورای حل اختلاف است.
میتوان بصورت خلاصه گفت که پس از تنظیم شکواییه به نحو صحیح و قانونی، با ثبت آن، به دادسرای مربوطه مراجعه نموده و میبایست در مواعد مقرر به سازمان نظام پزشکی رفته و در جلسه یا جلسات کمیسیون حضور بعمل برسانید.
سازش یا عدم سازش را به شورای حل اختلاف اعلام نموده و در جلسات رسیدگی در دادسرا برای انجام تحقیقات مقدماتی و در دادگاه برای تشکیل جلسه رسیدگی شرکت نمایید.
پزشک به چه مجازاتهایی محکوم میشود؟
باید بدانیم که جرایم به دو دسته جرایم عمدی و جرایم غیرعمدی تقسیم میشوند. جرایم پزشکی از مصادیق جرایم غیرعمد است. پس بطور قطع میتوان گفت صحبت از قصاص در پرونده های مربوط به شکایت از پزشک و پرستار به دلیل قصور پزشکی و پرستاری منتفی است.
ولیکن درخصوص سایر مجازاتها میتوان گفت: پزشک یا پرستار مقصر، در اکثر موارد به پرداخت دیه در حق بیمار محکوم میشود. در برخی موارد نیز ممکن است به حبس محکوم شود. که شرایط مندرج در قانون مجازات اسلامی باید در آن رعایت شده باشد.
پزشک اندر صورت بروز خطا و قصور پزشکی در چه حوزه هایی مسئولیت خواهند داشت؟مسئولیت پزشکان شامل مسئولیت کیفری و تحمل کیفری قصور ارتکابی، مسئولیت مدنی و جبران خسارات و مسئولیت انتظامی (مطابق مقررات سازمان نظام پزشکی) خواهد بود.
آیا با وجود اخذ برائت نامه و رضایتنامه قبل از عمل جراحی توسط پزشک جراح، میتوان بروز تقصیر توسط اورا اثبات کرد؟
بله، در صورتیکه پزشک مرتکب قصور اعم از بی‌احتیاطی، بی مبالاتی و عدم رعایت نظامات فنی و دولتی شده باشد، زیان دیده یا همان شاکی میتواند با اثبات ورود ضرر و ارتکاب فعل زیانبار توسط پزشک و اثبات رابطه سببیت میان فعل پزشک و زیان وارده، جبران خسارات وارده را مطالبه نماید. و پس از اثبات موارد فوق در دادگاه پزشک مقصر مجازات خواهد شد.
برای طرح شکایت علیه جراح یا پزشک متخلف چه دلایل و مدارکی مورد نیاز است؟
مستندات شما میتواند امور ذیل باشد: معاینه ای که توسط متخصصین پزشکی قانونی صورت میگیرد، مدارک بالینی و پرونده پزشکی شما، شرح عمل جراحی و عکس هایی که قبل و بعد از عمل گرفته شده است، توضیحاتی که پزشک متخلف در خصوص روش درمانی داده است از جمله دلایلی هستند که بسیار برای شما کاربردی خواهند بود.
آیا میتوان به نظریه پزشکی قانونی اعتراض نمود؟
بله ، شما میتوانید با پرکردن فرم های مخصوص موجود در پزشکی قانونی تقاضای رسیدگی مجدد در پزشکی قانونی، و بررسی موضوع در کمیسیون پنج نفره را داشته باشید.
آیا نحوه ی آشنایی بیمار با پزشک در مسئولیت پزشک تاثیری دارد؟
در صورتی که پزشک مرتکب قصور شده باشد و قصور وی به اثبات برسد مطابق قانون مسئول خواهد بود اما بیمار نیز میبایست قبل از انجام هرگونه اقدام درمانی در خصوص تخصص پزشک اطلاعات لازم را کسب کند و در غیر اینصورت بخشی از قصور متوجه بیمار خواهد بود.
بله ، شما میتوانید با پرکردن فرم های مخصوص موجود در پزشکی قانونی تقاضای رسیدگی مجدد در پزشکی قانونی، و بررسی موضوع در کمیسیون پنج نفره را داشته باشید.
در صورتی که پزشک مرتکب قصور شده باشد و قصور وی به اثبات برسد مطابق قانون مسئول خواهد بود اما بیمار نیز میبایست قبل از انجام هرگونه اقدام درمانی در خصوص تخصص پزشک اطلاعات لازم را کسب کند و در غیر اینصورت بخشی از قصور متوجه بیمار خواهد بود.